Fjalori Ekonomik - Fjalė me shkronjėn F.

Perspekti sjell pėr ju fjalorin ekonomik. Fjalėt ekonomike me shkronjėn F.

Federalizėm Fiskal

Njė sistem fiskal pėr njė grup vendesh, qė pėrfshin njė buxhet fiskal tė pėrbashkėt dhe njė sistem tė taksave dhe transferatve fiskale nė kėto vende.

Fitimi

Fitimi ėshtė diferenca midis tė ardhurave dhe shpenzimeve qė lidhen me tė gjitha ose me disa lloje tė caktuara transaksionesh tė njėsisė ekonomike, gjatė periudhės sė raportimit. Fitimi nga veprimtaritė e shfrytėzimit tė njė njėsie ekonomike ėshtė diferenca mes tė ardhurave dhe shpenzimeve, qė krijohen gjatė veprimtarisė sė shfrytėzimit. Diferenca mes tė gjitha tė ardhurave dhe tė gjitha shpenzimeve quhen fitim neto pėr periudhėn e raportimit.

Fitim Bruto

Fitimi bruto nga njė transaksion biznesi, nė kontekstin e transferimit tė ēmimit, pėrcaktohet nga OECD si "shuma e llogaritur, duke zbritur nga e ardhura bruto e transaksionit blerjet e alokuara ose kostot e prodhimit tė shitjeve, me saktėsimin e duhur pėr shtimet ose pakėsimet e inventarit ose gjendjes sė mallrave pėr shitje, por pa marrė parasysh shpenzimet e tjera".

Fitimi Bruto i Bankės Qendrore

Fitimi bruto, nė rastin e Bankės sė Shqipėrisė, llogaritet duke zbritur nga tė ardhurat, shpezimet e bėra pėr vitin financiar.

Fondi Monetar Ndėrkombėtar (FMN)

FMN, ėshtė njė organizatė ndėrkombetare, qė ka pėr synim tė zbatojė bashkėpunimin monetar dhe ekonomik midis shteteve anėtare. Shqipėria ėshtė anėtare e kėtij organizmi tė rėndėsishėm qė nga viti 1991. FMN ėshtė themeluar nė vitin 1944 nė Breton Woods nė tė njėjtėn kohė me Bankėn Botėrore. Ai ka selinė e tij nė Washington. Nė periudha tė rregullta kohore, FMN organizon takime nė tė cilat shqyrtohen politikat monetare dhe ekonomike tė ndjekura nga shtetet anėtare tė tij. Nė varėsi tė ndjekjes sė politikave monetare dhe ekonomike nė pėrputhje me standardet ndėrkombėtare, pėrcaktohen masa dhe burimet e ndihmave financiare pėr vendet nė vėshtirėsi ekonomike.

Forex

Shkurtim i tregut ndėrkombėtar tė kėmbimeve valutore.

Funksionet e Parasė

Paraja shėrben si mjet kėmbimi nė shitjen dhe blerjen e mallrave dhe shėrbimeve nė ekonomi. Paraja shėrben gjithashtu si njėsi matėse e standardizuar e vlerės nė ekonomi. Funksion tjetėr i parasė ėshtė ruajtja e vlerės nė kohė.

Fuqia Blerėse e Monedhės

Fuqia blerėse e parasė, tregon sasinė e mallrave, qė ėshtė e mundur tė blihen me njė shumė tė caktuar parash. Kur niveli i ēmimeve rritet, fuqia blerėse e parasė ulet dhe sasia e mallrave qė mund tė blihet me njė shumė tė caktuar parash pakėsohet (inflacioni). Nė rastin e kundėrt do tė kishim njė fuqi blerėse tė monedhės qė rritet, kur ēmimet ulen (deflacion). Qėllimi i politikės monetare ėshtė mbajtja e njė fuqie blerėse tė monedhės sa mė tė stabilizuar, duke "dozuar" furnizimin me para tė ekonomisė.