Elektrolitet - Ēfarė janė dhe pėr ēfarė i nevojiten trupit?

Ne shpesh dėgjojmė pėr elektrolitet, por ēfarė saktėsisht janė ato dhe si ndikojnė nė shėndetin tonė?

Elektrolitet janė minerale tė cilat lidhen me lėngjet e trupit, ato aktivizojnė impulset elektrike. Kėtu pėrfshihen natriumi, kaliumi, kalciumi, bikarbonati dhe magnezi, mes mineraleve tė tjera. Kėto minerale mbajnė njė ngarkesė tė vogėl elektrike nė njė mjedis tė lėngshėm.

Trupi jonė ka nevojė pėr elektrolite pėr tė funksionuar. Nė thelb, elektrolitet i mbajnė qelizat, indet dhe lėngjet tona aktive dhe tė afta pėr tė komunikuar brenda trupit tonė. Ato ndihmojnė rrahjet tona tė zemrės dhe relaksimin, lėvizjen e muskujve dhe i lejojnė nervat tė kryejnė transmetimin e impulseve.

Zakonisht elektrolitet i humbim pėrmes djersės. Prandaj, kjo ėshtė arsyeja pse atletėt shpesh marrin suplemente.

Veshkat kanė tendencė ti filtrojnė ato, por kjo shumė pak mund tė ndikojė nė shėndetin tonė.

Pėrveē atletėve, njerėzit e moshuar janė veēanėrisht tė ndjeshėm ndaj mungesės sė elektroliteve. Njerėzit me sėmundje tė veshkave, diabet dhe dėshtim tė zemrės gjithashtu duhet tė shikojnė pėr mangėsi.

Megjithėse dehidrimi i shkaktuar nga aktivitetet tona tė verės ėshtė i theksuar, ne mund tė kemi mungesė nė ēdo kohė tė vitit.

Disa nga elektrolitet kryesorė janė:

Natriumi kontrollon pėrmbajtjen e ujit nė trupin tonė. Gjendet kryesisht nė gjakun tonė, plazmėn dhe lėngun limfatik. Ai mban njė ambient tė ekuilibruar jashtė qelizave tona, ndėrsa kaliumi ndihmon nė rregullimin e mjedisit brenda qelizave. Natriumi dhe kaliumi duhet tė jenė nė sinkronizim pėr tu balancuar dhe pėr tė mbajtur njė trup tė shėndetshėm funksional.

Kryesor pėr tretje, bikarbonati ndihmon trupin tė mbajė njė pH tė ekuilibruar.

Bikarbonat vepron si njė rregullator nėse trupi bėhet shumė acidik (pėr shembull acidi laktik ngritet pas njė stėrvitjeje) ose nėse bėhet shumė bazik, nga mungesa e acidit. Njė pH e balancuar ėshtė e nevojshme pėr trupin tonė qė tė funksionojė siē duhet.

Pėrderisa natriumi funksionon jashtė qelizave, kaliumi ndihmon nė mbajtjen e pjesėve qė funksionojnė brenda qelizave. Ai luan njė rol kyē nė ndihmėn qė qelizat tona thithin ujin.

Ėshtė gjithashtu thelbėsore pėr funksionimin e muskujve dhe zemrės dhe mund tė ndihmojė nė zvogėlimin e presionit tė gjakut. Ne humbim kaliumin dhe natriumi pėrmes djersės.

Kalciumi ėshtė me pjesėmarrjen mė tė lartė nga elektrolitet nė trupin tonė. Ndihmon nė funksionimin e muskujve dhe nervave, si dhe mpiksjen e gjakut. Nėse ka shumė pak kalcium nė gjakun tonė, atėherė trupi ynė do tė nxjerrė kalcium nga kockat tona. Kjo mund tė ēojė nė osteoporozėn nėse nuk i kushtojmė vėmendje.

Ky mineral ėshtė kritik pėr funksionin nervor, zhvillimin e muskujve, rregullimin e sheqerit nė gjak dhe mirėmbajtjen e presionit tė gjakut. Dhimbjet e muskujve shpesh shkaktohen nga mungesa e magnezit.