Kur bėhet fjalė pėr kafenė, zonė biologjike sė cilės duhet ti kushtojmė vėmendje ėshtė niveli i kortizolit, hormon ky tė cilin e lidhim me stresin dhe me shpejtėsinė e reagimeve tona mendore dhe perceptive.
"Mė shumė kortizol nė trupin tonė do tė thotė qė ju jeni pėr nga natyra mė vigjilent dhe mė tė fokusuar", sqaron Steven Miller nė llogarinė zyrtare tė Shoqatės pėr Neuroshkencė (Neuroscience DC) nė Twitter.
"Sa mė vigjilent dhe mė tė fokusuar qė jeni, kafeja do tė jetė mė pak efektive. Pra, nėse kemi pirė kafe nė njė kohė kur vigjilenca jonė ėshtė nė kulmin e saj, efektin e zgjimit tė cilin e ka kafeja nuk do tė mund ta shfrytėzojmė. Prandaj, kafenė tonė duhet ta konsumojmė nė kohėn kur niveli i kortizolit nė trupin tonė ėshtė mė i vogėl", thotė Miller.
Edhe pse kortizoli arrin nivelin mė tė lartė nė mes tė orės 8 dhe 9, niveli i tij rritet edhe disa herė gjatė ditės: nė mes tė orės 12 dhe 13 dhe 17:30 dhe 18:30. Por nė qoftė se e preferoni kafenė tuaj nė mėngjes, ajo do tė jetė mė efektive nėse e konsumoni nė mes tė orės 9:30 dhe 11 :30, kur nivelet e kortizolit bien nė nivelin mė tė ulėt para se tė ngrihen pėrsėri.
Sipas Shėrbimit Shėndetėsor Kombėtar tė Britanisė sė Madhe, koha e pėrkryer pėr njė kafe ėshtė 14:16, por ky vlerėsim nuk ėshtė i bazuar nė matjet e niveleve tė kortizolit, por nė studimin se nė ē'kohė punonjėsit ndihen mė tė lodhur.
Nėse vėrtet dėshironi t'i pėrjetoni pėrfitimet maksimale tė kėnaqėsisė nga pirja e kafesė, shkencėtarėt rekomandojnė njė gjumė tė shkurtėr 15 minutash menjėherė pas pirjes sė disa filxhanėve me kafe.
Ėshtė dėshmuar eksperimentalisht se kombinimi i kafesė e cila e pastron trupin nga adenozina, kimikat ky qė na bėn tė pėrgjumur, dhe njė gjumi tė tillė tė shkurtėr, i mundėson shkallėn mė tė lartė tė vigjilencės nėpėr periudhėn mė tė gjatė tė kohės.
Kjo metodė ėshtė njė shembull i efektit paradoksal tė shumė substancave nė trupin tonė.
0682885032
0682885032
ntopalli@perspekti.com
www.facebook.com/perspekti/